«عبدالرضا ابوالحسینی» مجری طرح خط هفتم سراسری درباره طرح خط هفتم سراسری گاز می گوید: پروژه خط لوله انتقال گاز ۳۶ اینچ ایرانشهر- زاهدان، سال ۹۲ در قالب طرح ادامه خط هفتم سراسری گاز به صورت EPCF به پیمانکار واگذار شد.
اما از آنجا که آن شرکت نتوانست منابع مالی را تامین کند در سال ۹۳ این پیمان خاتمه یافت و در همان سال، پروژه در قالب مناقصه PC به پیمانکار برنده مناقصه واگذار شد. با توجه به این که منابع مالی برای پیمان PC نیز به سختی قابل دسترس بود، مقرر شد به موازات انجام عملیات اجرایی پیمان جاری، انجام تشریفات مناقصه به روش BOT نیز در دستور کار قرار گیرد تا به این صورت منابع مالی پروژه تامین شود، اما تا پایان سال ۹۴ این سرمایه گذار نیز نتوانست شرایط قرارداد را عملی کند.
«از این رو و با توجه به موارد یادشده، از ابتدای سال گذشته مدیران ارشد وزارت نفت، شرکت ملی گاز ایران و شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران مصمم شدند منابع مالی این پروژه را از محل بند «ق» تبصره ۲ قانون بودجه سال ۹۳ تامین کنند که خوشبختانه این فرآیند میسر شد.»
وی درباه جزییات این پروژه می گوید: پروژه خط انتقال گاز ایرانشهر – زاهدان به طول ۲۶۲ کیلومتر به قطر ۳۶ اینچ با هدف گازرسانی به شهرستان و نیروگاه زاهدان و شهرهای بین راه تعریف و برای تحقق این پروژه، بیش از ۷۵۰ میلیارد تومان اعتبار هزینه شده است.این خط از خط لوله انتقال گاز هفتم سراسری (عسلویه – ایرانشهر) انشعاب میگیرد.
وی درباره دشواری های اجرای این پروژه افزود:همان گونه که پیشتر اشاره کردم، تامین منابع مالی یکی از موانع پیشرفت پروژه بود که پس از اولویتگذاری، این مشکل مرتفع شد.
کارخانههای محدودی برای تولید وپوشش لوله در کشور وجود دارد که با تدبیر مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران و برگزاری جلسههای فشرده با شرکتهای تولید کننده لوله این مسئله حل شد.
«در جریان این پروژه در یک روز شاهد فعالیت۱۲۰ جوشکار به طور همزمان بودیم و پنج هزار و ۵۰۰ تریلی، لولههای مورد نیاز را از مناطق مختلف کشور به کارگاه منتقل کردند.
از طرفی، بخشی از مسیر اجرای خط لوله، ماسهای بود و بخشی دیگر نیز مسیری سخت گذر و سنگی که به انفجار برای ترانشههایی به عمق ۷۰ متر نیاز داشت و این امر موجب شد بیش از پنج میلیون مترمکعب خاک برداری انجام شود. با توجه به فشردگی کار نیاز بود همزمان در چند نقطه از مسیر، از مواد ناریه (منفجره) استفاده شود که در این کار نیز با محدودیتهایی رو به رو بودیم، اما با همکاری استاندار سیستان و بلوچستان و گروه تامین امنیت، این مشکل نیز مرتفع شد. پس از اجرای خط لوله برای اطمینان از مقاومت و نشتی خط لوله باید عملیات تست هیدرواستاتیک انجام میشد، از این رو به آب فراوان نیاز داشتیم، اما به دلیل شرایط منطقهای این امکان وجود نداشت و مجبور شدیم از چاههای واقع در کیلومترها دورتر، لولهکشی کنیم و به موازات آن برای سرعت بخشیدن به روند دریافت آب روزانه بیش از یکصد تانکر آب به منطقه آورده میشد که با تلاش پیمانکار پروژه، خوشبختانه از این مشکل نیز عبور کردیم.»
ابوالحسینی درباره اینکه پس از زاهدان، خطوط گاز در چه مناطقی توسعه خواهد یافت، گفت:پس از زاهدان، شاهد اجرای خط لوله ایرانشهر – چابهار به طول ۲۹۰ کیلومتر شامل ۲۰۱ کیلومتر خط ۵۶ اینچ، ۴۴ کیلومتر ۴۲ اینچ، ۲۰ کیلومتر ۲۰ اینچ، ۲۵ کیلومتر ۱۶ اینچ و ۲۰ کیلومتر نیز ۲۰ اینچ هستیم که در حال حاضر، پیش نویس قرارداد در حال تهیه است و پس از امضای قرارداد، عملیات اجرایی آن آغاز میشود.
مجری طرح درباره اینکه هزینه سرمایهگذار از چه طریقی پرداخت میشود، توضیح داد: هزینه سرمایه گذار از طریق تهاتر با پول گاز مصرفی پرداخت خواهد شد، به گونهای که پس از احداث و راه اندازی پروژه و استفاده مجتمع پتروشیمی مکران از گاز، هزینهها تهاتر میشود.
وی گازرسانی به شهر زابل که از انتهای خط لوله زاهدان ادامه مییابد و به طول کلی ۲۲۵ کیلومتر است ؛ ۱۰۵ کیلومتر آن تا دوراهی زابل به قطر ۳۶ اینچ و از دوراهی زابل به طول ۱۲۰ کیلومتر با قطر ۲۴ اینچ به زابل میرسد تا مردم خونگرم این شهر نیز همچون زاهدان از نعمت گاز طبیعی برخوردار شوند را از دیگر طرح های در دست اقدام عنوان کرد. طراحی این پروژه هم اکنون در دست اقدام است.
«پروژه بعدی نیز احداث خطوط انتقال گاز با قطرهای هشت تا ۲۰ اینچ به طول تقریبی ۵۰۰ کیلومتر است که از انتهای خط لوله ۵۶ اینچ هفتم سراسری (ایرانشهر) منشعب شده و بیشتر شهرهای شرق استان از جمله سوران، سراوان، خاش، میرجاوه و … را شامل میشود و در حال حاضر مطالعات مهندسی آن در دست انجام است.»
وی درباره اینکه در جریان این پروژه شاهد چه اتفاقهای خاصی بودید، گفت: با همت و تلاش مدیران ارشد شرکت از جمله معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران که علاوه بر تامین منابع مالی، این پروژه را در اولویت نخست قرار دادند و از هیچ کوششی در راستای تحقق گازرسانی دریغ نکردند، به طوری که بیش از ۷۰ درصد پیشرفت پروژه در ۱۰ ماه سال ۹۵ محقق شد. از طرفی با توجه به این که همه فعالیتهای اجرایی پروژههای شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران همانند دیگر ارگانها برون سپاری شده و از سوی پیمانکاران و مشاوران نظارت کارگاهی و عالیه اجرا میشود.
« برای نظارت دقیقتر بر اجرای کار، معمولا علاوه بر بهرهگیری از کارشناسان بازرسی فنی و اچاسای شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران در پروژهها، یکی از کارشناسان این طرح نیز در قالب پروژههای اضطراری گاهی بیش از یک ماه در محل پروژه مستقر میشود و در طرح گازرسانی به زاهدان نیز یکی از این نیروها به دور از خانواده در منطقه حضور داشته که جا دارد در اینجا از آنها و دیگر همکاران طرح خط هفتم و شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران که هر یک به نوبه خود سهم بسزایی در این گازرسانی به عهده داشته اند تشکر و قدردانی کنم.»
«بهترین اتفاق خاصی که در پروژه با آن برخورد کردم، زمانی بود که به کارگرانی که در پروژه مشغول فعالیت بودند، خسته نباشید میگفتم و آنها اظهار میکردند ما برای رسیدن گاز به شهر خودمان تلاش میکنیم و هرگز خسته نمیشویم و از شما ممنونیم که از راه دور برای رفاه ما به این منطقه آمدهاید. این مطلب درک بالای مردم این منطقه را میرساند که به شهر و کشور خود علاقه مندند و قدرشناس هستند و همین قضیه موجب میشود که خستگی از تمام وجودم بیرون رود.»
«مورد دیگر، پس از اینکه به دستور ریاست جمهوری مشعل روشن شد و من در راه برگشت بودم، کودکان و جوانانی را دیدم که با ذوق و شوق وشادی فراوان فریاد میزدند که گاز آمد و این شور، شعف، احساس خرسندی ورضایت برای من به مثابه بزرگترین و شیرینترین پاداش بود.»
